Wielu pacjentom wydaje się, że choroby jamy ustnej nie mają wpływu na pozostałą częścią organizmu. Niestety są w błędzie. Jama ustna jest nierozdzielną częścią organizmu oraz furtką będącą przejściem do dalszych jego struktur. Z tego względu wszystkie nieprawidłowości lub zmiany chorobowe, które występują w jamie ustnej, o ile nie są eliminowane, mogą prowadzić do rozwoju poważnych schorzeń ogólnoustrojowych. Są nimi różnego rodzaju zakażenia lub nawet nowotwory.
Przyczyny powstawania nowotworów jamy ustnej.
Zmiany nowotworowe rozwijają się aż 4 razy częściej u mężczyzn aniżeli u kobiet. Powstawanie ich wiąże się z prowadzonym trybem życia oraz niekorzystnymi dla ustroju nawykami. Jest nim palenie tytoniu (palacze zapadają na raka pięć razy częściej, niż osoby niepalące), spożywanie alkoholu, regularne urazy błony śluzowej, nieprawidłowa higiena jamy ustnej, niewłaściwa dieta lub jedna z chorób wenerycznych – kiła.
Zmianami przednowotworowymi jamy ustnej to m.in.:
- leukoplakia
- erytroplakia
- liszaj płaski
- brodawczakowatość kwitnącą
- brodawczaki rogowaciejące
- odsłoneczne zapalenie warg oraz przewlekłe złuszczające zapalenie gruczołów śluzowych warg
- dysfagia syderopeniczna zwana zespołem Plummera-Vinsona.
Zmiany przez nas ignorowane a w konsekwencji nieleczone mogą przejść w stan zezłośliwienia powodując nie tylko miejscową złośliwość, ale również przerzuty do innych organów, jak również do piersi powodując m.in. raka piersi.
Jama ustna bez zmian patologicznych oraz zdrowe zęby to również zdrowe stawy, serce lub nerki. Od zębów objętych próchnicą może dojść do innych schorzeń jak zapalenia wsierdzia, chorób nabytych autoagresywnych związanych z periodontopatią i chorobą dziąseł. Pacjenci nawet nie zdają sobie sprawy, że od nieleczonych zębów mogą mieć przewlekłe zapalenie zatok szczękowych czy nawet podatność na złamania żuchwy.
Jak zapobiec powstaniu raka jamy ustnej?
Bardzo istotna jest profilaktyka, czyli regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym. Lekarz dentysta najczęściej jest pierwszą osobą, która przy rutynowym przeglądzie uzębienia dostrzega podejrzane zmiany na błonie ślazowej jamy ustnej lub języku.
W takich sytuacjach zaleca udanie się do lekarza onkologa.
Lekarz dokona wycinka zmiany wysyłając go na badanie histopatologiczne. W miarę potrzeby zaleci wykonanie rezonansu magnetycznego głowy i szyi, usg lub tomografii komputerowej.
Dobry lekarz stomatolog podczas konsultacji lekarskiej dokładnie sprawdza wszystkie zęby pod kątem próchnicy, ruchomości, bada błonę śluzową, stawy skroniowo-żuchwowe. Na bazie karty pacjenta ma wgląd na ogólny stan zdrowia pacjenta. Jeśli istnieje potrzeba poza analizą zdjęcia RTG (one również dają nam wgląd w struktury kostne), z którym pacjent się najczęściej zgłasza na pierwszej wizycie lekarz dentysta może zlecić dodatkowe badania lekarskie.
Jak uchronić się przed rakiem jamy ustnej i jego przerzutami do innych organów?
Odpowiedź jest prosta. Podstawą braku jakichkolwiek chorób i długie życie to nie tylko higiena jamy ustnej i regularne przeglądy, to po prostu higiena życia. Dobry, wystarczająco długi sen, przemyślana dieta, regularne posiłki, aktywność fizyczna, brak nałogów jak palenie papierosów czy spożywanie regularne alkoholu zmniejsza ryzyko raka o 30%!
Niestety w pełni nie mamy wpływu na swoje zdrowie. Są nimi dziedziczne mutacje genów czy zanieczyszczenie środowiska ale zawsze będziemy mieli świadomy wpływ na to jaką będziemy mieli higienę, co spożyjemy i czy wystarczająco długo śpimy.
